H265 یا فرمت فشرده سازی H.265 چیست؟
یکی از مشکلات موجود در ارسال، ضبط و ذخیرهسازی تصاویر ویدیویی، حجم بالای فایل های ویدیویی می باشد. این اتفاق زمانی که قصد کپی کردن یا ارسال ویدیویی که از توسط موبایل تان از مراسم جشن تولد گرفته اید و قصد ارسال آن در واتس آپ و یا سایر پیامرسان ها برای دوستان را دارید شما را دچار مشکل کرده در حال حاضر برای ذخیرهسازی فایل های ویدیویی ، از فرمتهای ذخیرهسازی متفاوتی از جمله MPEG4، H.264، H.265 و… استفاده میگردد. H265 و یا فرمت فشرده سازی H.265 یکی از زیر مجموعههای فرمت MPEG4 و در واقع هم خانواده MP4 است که توسط تیم JCT-VC برای جهانی سازی انواع کد های ویدیویی ابداع گردید.
چرا فرمت H.265 در دوربین های مداربسته کاربرد دارد؟
کدینگ (H265 (HEVC – High Efficiency Video Coding که با نام مستعار X265 نیز شناخته میشود، نسل جدید الگوریتم کدگذاری ویدئویی است. این استاندارد فشردهسازی در کاهش حجم تصاویر ویدیویی دوربینهای مداربسته بسیار رایج است و انقلابی عظیم در صنعت پخش ویدیو و دوربین های مداربسته علی الخصوص انواع دوربین وایرلس به وجود آورده است.
استاندارد فشردهسازی H.265 یک آپگرید بزرگ نسبت به کدینگ پیش از خودش یعنی کدک H264 به حساب میآید. دوربینهای با قابلیت فشردهسازی H265 میتوانند تصاویری با کیفیت بالا را بر روی مموری کارت و یا هارد دیسک ضبط کنند بدون اینکه حجم فایل ها خیلی زیاد باشند در مقایسه با فرمت H.264 حجم ویدیو ها بدون با کیفیت یکسان تا ۵۰ درصد کاهش پیدا می کند.
هر ویدئو از تعداد زیادی عکس تشکیل شده که با سرعت پشت سر هم به نمایش در میآیند و نمایش پیوستهی آنها حس یکپارچگی ویدئویی را القا میکند. به این تصاویر در اصطلاح، فریم گفته میشود. استاندارد مرسوم تصویربرداری دوربینهای دیجیتال ۳۰ فریم بر ثانیه است، اما به هر میزان که تعداد فریمها بالاتر رود، حس پیوستگی بیشتری در تصویر به وجود میآید و هر چه تعداد فریم ها کمتر باشند مانند فیلم های قدیمی احساس جدا بودن تصاویر از یکدیگر را خواهید داشت همچنین ویدئوهای با فریم ریت های بالاتر به طور مثال از ۱۲۰ فریم بر ثانیه به بالا میتوان افکت های اسلوموشن را به وجود آورد.
چطور H.265 حجم فایل ها را کمتر می کند؟
کاری که الگوریتمهای فشردهسازی کدک تصویری HEVC/H.265 و نسخه قدیمی آن یعنی کدک AVC/H.264 انجام میدهند، این است که دو فریم متوالی را بررسی میکنند تا قسمتهای کاملاً یکسان بین دو فریم را شناسایی کنند. سپس تنها آن بخشی که در فریم جدید تغییر کرده را حفظ میکنند و بخشهای ثابت مانده از فریم قبلی را به فریم بعدی نیز اختصاص میدهند. عملکردی کاملا هوشمندانه که در واقع در عکس هایی که پشت سر هم قرار دارند بجای اینکه هر بار یک عکس کامل را ذخیره کنیم فقط قسمتهایی که تغییر می کنند را ذخیره خواهیم کرد.
با این روش، دیگر نیازی نیست اطلاعات پیکسلی تک تک فریمها حفظ شود، بلکه با انتقال اطلاعات تکراری ثبت شده در فریم قبلی، بخش زیادی از دادههای سنگین تکراری، نادیده گرفته میشوند و در این شیوه به میزان قابل توجهی از حجم ویدئو کاسته میشود. با کاهش حجم ویدئو، امکان آپلود و دانلود فایل های ویدئویی راحتتر شده و همچنین امکان ذخیره سازی طولانی مدت، بر روی کارت های حافظه دوربین ها امکان پذیر می شود.
نرخ BITRATE بیت ریت در دوربینهای مدار بسته در واقع میزان سرعت تبادل اطلاعات در فایل را مشخص نموده و رابطه مستقیمی با کیفیت تصاویر دارد. مکانیزم فشردهسازی H.265 بدین صورت است که با کاهش نرخ BITRATE، حجم تصاویر نیز کاهش مییابد، بدون آنکه تغییری در کیفیت رخ دهد.
مکانیزم فرمت فشرده سازی H.265 از چندین نظر پیشرفتهتر از H.264 میباشد:
فرمت H.265 نسبت به H.264 دارای قابلیت فشردهسازی فایل ها تا دو برابر بیشتر با کیفیت یکسان می باشد یعنی اندازه فایل H265 در کیفیت یکسان نصف اندازه فایل H264 با همان کیفیت تصویر است.
مزایای فرمت فشرده سازی H.265
امکان فشردهسازی بیشتر و حجم کمتر فایل :
فرمت H.265 نسبت به H.264 دارای قابلیت فشردهسازی فایل ها تا دو برابر بیشتر با کیفیت یکسان می باشد یعنی اندازه فایل H265 در کیفیت یکسان نصف اندازه فایل H264 با همان کیفیت تصویر است.
استفاده از پهنای باند کمتر:
از آنجایی که در استاندارد H.265، در صورت تغییرات جزئی در هر فریم، بخش کمتری از آن تکرار و باقی بخشها بدون تغییر به فریم بعدی منتقل میشوند، پهنای باند کمتری در شبکه مورد استفاده قرار میگیرد. این امر بهویژه در استفاده از دوربینهای تحت شبکه یا IP بسیار مهم است.
تقسیمبندی بیشتر پیکسل ها:
در حالیکه H.264 قابلیت تعریف ماکرو بلوکهایی با ابعاد ۱۶*۱۶ پیکسل را دارد، اما HEVC میتواند طیف وسیعتری از اندازه های بلوک را از ۸X تا ۶۴X توصیف کند. به زبان ساده، با توجه به عکس سمت چپ متوجه میشوید در فرمت H.264 تصویر به ۲۵۶ پیکسل تقسیمبندی میگردد و در صورت تغییر در هر کدام از پیکسل ها، فقط و فقط این تغییرات ذخیره میگردند.در تصویر سمت راست با فرمت H.265، تصویر به ۴۰۹۶ پیکسل تقسیمبندی شده و در صورت حرکت یا تغییر در تصویر، تغییرات به صورت جزئی تری به فریم بعدی انتقال مییابد، در نتیجه حجم اطلاعات انتقالی نیز کاهش مییابد.
امکان PLAYBACK بازپخش تصاویر با سرعت بالاتر :
به دلیل پردازش همزمان بخشهای مختلف تصویر در فرمت H.265 ، پلی بک یا بازپخش تصاویر با تاخیر کمتری و پیوستگی بیشتری نسبت به روش H.264 انجام می شود.
5 thoughts on “فرمت فشرده سازی H.265 چیست؟”
ممنون کاملا قابل درک و بسیار گویا توضیح داده شده. خیلی ممنون از مطالب مفیدتون
سلام. ممنون از مطلب مفیدتون.
آیای شما راهکاری برای خروجی گرفتن با فرمت H 265 در نرمافزار پریمیر دارید؟ چون گویا نسخههای جدید کرک شده و یا ترایل، برای خروجی گرفتن از این فرمت پشتیبانی نمیکنن و حتما باید نسخه اصلی نرمافزار خریداری شود…
سلام احسان عزیز
حقیقتا در خصوص نرم افزار پریمیر اطلاعات تخصصی نداریم ولی کرک های مختلف این نرم افزار رو تست کنید.
با عرض سلام و خدا قوت،
مطالب ارائه شده بسیار قابل فهم و مفید بود. از زحمات شما سپاسگزارم.
سلام مصطفی عزیز
از اینکه محتوای سایت براتون مفید بوده خیلی خوشحالیم و بخاطر انرژی مثبتی که بهمون می دید سپاسگزاریم. ♥️